انجمن آزمایش و مواد آمریکا که به اختصار به استاندارد صورت ASTM نوشته می‌شود، جزو یکی از معتبرترین مراجع در حوزه تولید محصولات است. این استاندارد که نه تنها در آمریکا بلکه در دیگر کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، به ارائه ضوابط و معیارهای ساخت انواع متریال و مواد پرداخته است. درواقع تمام این ضوابط و معیارها برای صنایع گسترش پیدا کرده و تولیدکنندگان می‌توانند در حوزه آهن آلات و پروفیل‌های فولادی به سراغ آن بروند. از دیگر صنایع قابل استفاده از استاندارد ASTM می‌توان به حوزه ساخت، پتروشیمی، خدمات پزشکی، انرژی و… اشاره کرد.
آشنایی با استاندارد ASTM
در اواخر قرن ۱۸ گروهی از متخصصان در آمریکا دور هم جمع شدند و انجمن آزمایش و مواد آمریکا را تاسیس کردند. این انجمن به طراحی و وضع ضوابط و معیارهای مختلف پرداخته و استانداردهای ASTM را تعیین کرده است. توجه داشته باشید که این استاندارد محدود به یک یا چند حوزه نمی‌شود و در حوزه‌های مختلفی کارایی دارد. از جمله حوزه‌های مربوطه می‌توان به محصولات مصرفی و تجهیزات پلاستیکی، فولاد، انرژی، خدمات پزشکی و… اشاره کرد.
| حوزه کاربرد | توضیحات |
| فولاد و فلزات | استانداردهایی برای خواص فیزیکی و شیمیایی فولاد و فلزات دیگر به منظور تضمین کیفیت و کارایی آنها. |
| پلاستیک و مواد کامپوزیت | شامل تست‌ها و ارزیابی‌های خواص پلاستیک‌ها و مواد کامپوزیتی به منظور استفاده در صنایع مختلف. |
| تجهیزات پزشکی | ارائه استانداردهای ایمنی و کیفیت برای دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی برای اطمینان از عملکرد صحیح. |
| ساخت و ساز | ارزیابی مصالح ساختمانی، ایمنی ساخت و ارزیابی عملکرد ساخت‌و‌سازها. |
| انرژی‌های تجدیدپذیر و سنتی | استانداردهایی برای ارزیابی و استفاده بهینه از منابع انرژی مختلف، شامل انرژی خورشیدی و باد. |
| محیط زیست | استانداردهایی برای مدیریت مواد آلوده، حفاظت از محیط زیست و مدیریت پسماند. |
| خدمات مصرفی | شامل استانداردهای کیفیت برای محصولات مصرفی مانند لوازم خانگی و کالاهای شخصی. |
بررسی متریال و کلاس بندی استاندارد ASTM
امروزه می‌توانید شاهد متریال و موادی باشید که تحت استاندارد ASTM تولید و روانه بازار می‌شوند. در حقیقت انواع پروفیل‌های فولادی، رنگ‌ها، الیاف‌ها و… جز پرکاربردترین متریال‌های این استاندارد به‌شمار می‌آیند. به منظور تولید محصولات مصرفی یا محصولات مربوط به محیط زیست و حتی تجهیزات الکترونیک باید از کلاس‌بندی استاندارد ASTM پیروی کرد. درواقع زمانی که به برچسب استاندارد توجه می‌کنید، می‌توانید یک سری حروف بزرگ انگلیسی و تعدادی عدد و رقم را مشاهده کنید. این حروف انگلیسی کلاس استاندارد را تشکیل می‌دهند و می‌توانند حوزه فعالیت آن را بیان کنند. در این راستا به این کلاس‌بندی اشاره می‌کنیم:
- حرف A برای فلزات آهنی از جمله پروفیل‌های فولادی
- حرف B برای فلزات غیرآهنی
- حرف C برای انواع سیمان، بتن، مواد بنایی و سرامیک
- حرف D برای مواد و متریال دیگر
- حرف E مرتبط با موضوعات متفرقه
- حرف F در خصوص مواد با کاربردهای ویژه و خاص
- حرف G به منظور بررسی خوردگی، تخریب متریال و فرسایش
- حرف H نشانگر کمیسیون‌های مشترک
ویژگی های استاندارد ASTM
در حقیقت ویژگی‌های متمایز و منحصربه‌فرد استاندارد ASTM هستند که باعث شده‌اند این استاندارد مورد توجه تولید کنندگان بسیاری قرار گیرد. در ادامه به ویژگی‌های این استاندارد اشاره می‌کنیم:
- استاندارد انجمن تست و متریال آمریکا جزو استانداردهای جامع محسوب می‌شود و ابعاد مختلف تولید و تست را مدنظر قرار داده است.
- این استاندارد نه تنها به ضوابط تولید محصولات پرداخته بلکه در حوزه تست و ارزیابی نیز توانسته حضور پررنگی داشته باشد.
- زمانی که استاندارد ASTM را مورد بررسی قرار می‌دهید، نمادها و کلمات اختصاری مرتبط با حوزه مورد مطالعه را مشاهده می‌کنید.
- در طبقه‌بندی ASTM به خصوصیات شیمیایی و فیزیکی و همچنین ترکیب مواد مختلف نیز پرداخته شده است.
- وجود چندین راهنما و دستورالعمل برای حوزه‌های مختلف، کارایی این استاندارد را چندین برابر کرده است.
انواع استاندارد ASTM فولاد
بدون‌شک یکی از مهم‌ترین و موثرترین بخش‌های استاندارد ASTM که به تعیین ضوابط و قوانین پرداخته است، مربوط به حوزه فولاد و آهن آلات می‌شود. از مهم‌ترین و پرکاربردترین استانداردهای فولاد می‌توان به موراد زیر اشاره داشت:
- استاندارد فولاد A283: برای فولادهای کم کربن با شکل‌پذیری و انعطاف‌پذیری بالا باید از این استاندارد کمک گرفت. درواقع ورق فولاد A283 به یکی از پرکاربردترین ورق‌ها در صنایع پرفشار و مخازن تبدیل شده و در ساخت و ساز و سازه‌های تجاری اهمیت ویژه‌ای دارد.
- استاندارد فولاد A572: برای بررسی ضوابط مربوط به فولاد پرمقاومت باید از این استاندارد کمک گرفت که معمولاً این فولادها برای انواع ساخت و سازهای مهندسی قابل استفاده هستند.
- استاندارد A53: به منظور آشنایی با مشخصات لوله فولادی گالوانیزه بدون درز باید به سراغ این استاندارد رفت. این لوله‌ها که در تولید لوله فلزی آب کارایی دارد از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
- استاندارد فولاد A36: تولیدکنندگانی که تمایل به ساخت پروفیل فولادی با مقاومت بالا و چقرمگی مناسب دارند و می‌خواهند به افزایش مقاومت آنها در برابر حرارت دست یابند، باید از استاندارد فولاد A36 استفاده کنند. در لیست پروفیل‌های فولادی این استاندارد باید به ورق آتش‌خوار اشاره کرد که یکی از مهم‌ترین محصولات فولادی است.
- استاندارد فولاد A516: ورق‌هایی که برای ساخت دیگ بخار و مخازن تحت فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند باید از فولاد مقاوم در برابر دمای بالا تولید شوند. در این راستا برای تولید چنین ورق‌های فولادی باید از استاندارد فولاد A516 استفاده کرد.
- استاندارد فولاد A240: در شرایطی که تولیدکنندگان تمایل به ساخت ورق‌ها و صفحات و نوارهای فولادی داشته باشند می‌توانند از این استاندارد بهره ببرند. تجهیزات نام برده معمولا در پالایشگاه‌ها و صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و کارایی زیادی دارند.
- استاندارد فولاد A500: در زمان ساخت لوله‌ها و تیرهای فولادی حوزه ساختمان باید از این استاندارد کمک گرفت و تیرها و لوله‌هایی با تراکم بالا ساخت.
- استانداردهای ASTM تیرآهن: ساخت انواع تیرآهن به یکی از حوزه‌های پرکاربرد این استاندارد تبدیل شده که مشخصات مکانیکی و خصوصیات شیمیایی در آن به وضوح مشخص شده است. در لیست این استاندارد نیز با بررسی استاندارد A615، استاندارد A706 و استاندارد A992 می‌توان بهترین تیرآهن را تولید کرد.
- استاندارد A370: در خصوص انواع روش‌های آزمایش استاندارد محصولات فولادی باید از این استاندارد کمک گرفت که این آزمایش‌ها برای تعیین خواص مکانیکی نظیر مقاومت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سخن پایانی
استاندارد ASTM که به روش‌های تحلیلی ساخت و ساز، روش‌های آزمایش فلز، لاستیک و پلاستیک، آهن و فولاد(ورق استیل)، فلزات غیر آهنی و… پرداخته است، توانسته راهی هموار را ایجاد کند. طبق این استاندارد تولیدکنندگان می‌توانند بهترین و با کیفیت‌ترین محصولات و خدمات را ارائه دهند و آن را در بازارهای بین‌المللی به فروش برسانند. در حوزه فولادسازی استاندارد ASTM به یکی از مهم‌ترین و موثرترین استانداردها تبدیل شده و توانسته با ضوابط و قوانین خود عملکرد مجموعه‌ها و تولیدکنندگان را بهبود بخشد.