لحیم کاری استیل، یا بریزینگ استیل، فرآیندی است که در آن دو قطعه استیل با استفاده از فلز پرکننده (فیلر) به هم متصل می‌شوند. دمای ذوب فیلر در این روش باید کمتر از دمای ذوب قطعات پایه باشد، به طوری که قطعات ذوب نشوند و فقط فیلر ذوب شده و بین سطوح اتصال نفوذ کند. ورق استیل را می‌توان از طریق این فرآیند تولید کرد و با استفاده از این روش چندین قطعه مختلف از فلز را به یکدیگر نصب کرد. برای لحیم کاری استیل مراحل مختلفی وجود دارد که در این مقاله به راه‌های مختلف آن می‌پردازیم.
لحیم کاری استیل چیست؟
لحیم کاری استیل به نوعی فرآیند گفته می‌شود که در آن قطعات مختلف استیل به همراه فیلر به عنوان اتصال دهنده، به یکدیگر متصل می‌شوند. این قطعات اتصال دهنده از جنس نقره، مس، نیکل و آلومینیوم بوده که می‌توانند قطعات مختلفی را مانند لوله‌ها، پمپ‌ها، شیرآلات و… را به یکدیگر وصل کنند. لحیم کاری استیل نوعی فرآیند اتصال دهنده است که در صنایع با نام بریزینگ ورق استیل نیز شناخته می‌شود. در این فرآیند، قطعات ورق استیل تا دمای 450 تا 900 درجه سانتی‌گراد برده می‌شود که این کار باعث می‌شود تا قطعات اتصال دهنده به صورت مذاب روی سطح قطعات قرار بگیرند. این فرآیند دارای کاربردها و مزایای مختلفی است که می‌تواند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. از جمله کاربردهای لحیم استیل از صنایع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در صنعت خودروسازی: برای اتصال قطعات مختلف از جمله رادیاتور، پمپ آب، دیسک ترمز و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنعت هوا و فضا: در این صنعت برای اتصال قطعات مختلفی که در موتورهای هواپیما، بدنه هواپیما و…
- صنعت نفت و گاز: در این صنعت برای اتصال لوله‌ها، دریل‌های نفتی و تجهیزات حفاری و… از لحیم کاری استیل استفاده می‌شود.
- صنعت پزشکی: برای اتصال تمام ابزارهای جراحی و پزشکی از این فرآیند استفاده می‌شود.
- صنعت ساختمانی: برای اتصال تمام قطعات از جمله درب، پنجره و سازه‌های فلزی استفاده می‌شود.
مراحل انجام لحیم کاری استیل
اگر می‌خواهید اتصالات بسیار قوی داشته باشید باید مراحل انجام لحیم کاری استیل را به ترتیب و با ظرافتی خاص انجام دهید. ترتیب این مراحل موجب می‌شود تا قطعات شما در فرآیند لحیم کاری به درستی اتصال پیدا کنند. مراحل انجام لحیم کاری استیل شامل موارد زیر می‌شود:
- پیش آزمایش قطعات؛ حذف تمامی آلودگی ها و غبارها: در این مرحله که اولین مرحله از انجام لحیم کاری استیل به حساب می‌آید، قطعات استیل باید با استفاده از برس و ابزارهای مختلف تمیز شده و انواع آلودگی‌های غباری آن‌ها از بین برود.
- برش قطعات: در این مرحله قطعات به اندازه دلخواه و یا مناسب برش داده می‌شوند تا برای انجام فرآیند لحیم آماده شوند.
- انتخاب پر کننده؛ انتخاب فیلرهایی برای لحیم کاری: با توجه به نوع فلز از فیلر‌های مختلفی برای لحیم کاری استفاده می‌شوند. فیلرهایی همچون نقره، مس، طلا، نیکل و دیگر فلزات جهت انجام لحیم کاری استفاده می‌شود.
- چیدمان مختلف قطعات: در این مرحله از مراحل لحیم کاری ورق استیل، قطعات در جایگاه خود چیده می‌شوند.
- گرم کردن در مرحله گرمایش و لحیم کاری: در این مرحله محدوده مورد نظر با توجه به منبع حرارتی از جمله کوره یا تورچ گرم می‌شوند تا دمای مورد نیاز برای لحیم کاری به دست آید. پس از گرم شدن به سراغ مرحله لحیم کاری رفته و فلزاتی که قرار است روی قطعه مورد نظر ما قرار بگیرند، ذوب می‌شوند و در فرآیند لحیم کاری به قطعات می‌چسبند.
- خنک کردن قطعات پس از لحیم کردن: پس از اتمام لحیم کاری، قطعات باید به آرامی خنک شده تا لحیم به قطعه مورد نظر بچسبد. پس از خنک شدن قطعه، نوبت به مرحله تمیز کردن می‌رسد. در این مرحله لازم است تا فرد قطعه را چک کرده تا هیچ ترک خوردگی و تابیدگی در محل مورد نظر وجود نداشته باشد. پس از بررسی سطح اتصال باید از نظر وجود روغن و یا خاک تمیز شود.
- بررسی لحیم ها و کیفیت آن ها: در این مرحله لازم است تا قطعات به صورت کامل بررسی شده و از کیفیت لحیم آن اطمینان حاصل شود.
مایع فلاکس لحیم کاری استیل تکنوشیمی
مایع فلاکس لحیم کاری استیل تکنوشیمی یک ماده شیمیایی است که برای کمک به لحیم کاری فولاد ضد زنگ استفاده می‌شود. این مایع به تمیز کردن سطوح فلزی و از بین بردن اکسیدهایی کمک می‌کند که می‌توانند کیفیت اتصال لحیم را مختل کنند. عملکرد مایع فلاکس لحیم کاری استیل تکنوشیمی همچنین به عنوان شار است و باعث ایجاد جریان روان لحیم و ایجاد پیوند قوی‌تر می‌شود. مایع فلاکس لحیم کاری معمولاً به صورت مایع یا ژل عرضه شده و می‌توان آن را با برس، پارچه یا دیپ بر روی سطوح فلزی اعمال کرد. پس از استفاده از فلاکس، باید لحیم کاری را طبق دستورالعمل سازنده لحیم انجام دهید.
تفاوت جوشکاری و لحیم کاری استیل
جوشکاری استیل و لحیم کاری استیل دو فرآیند مختلف برای اتصال دو قطعه به یکدیگر هستند. به عنوان مثال در جوشکاری استیل دو قطعه از طریق گرما و فشار به یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند؛ اما این در حالی است که در لحیم کاری استیل دو قطعه فلز از طریق یک ماده لحیم به یکدیگر متصل می‌شوند. از طرفی مهم‌ترین تفاوتی که در دو فرآیند فوق وجود دارد، به میزان گرمای آن‌ها برمی‌گردد. نکته قابل توجه این است که در جوشکاری استیل، نیاز به وجود دستگاه‌ها و تجهیزات مختلفی است تا فرآیند چسبیدن انجام شود.
مزایا و معایب لحیم کاری استیل
فرآیند لحیم کاری استیل دارای مزایای مختلفی است که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت بالا در فرآیند لحیم کاری استیل: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای اصلی در فرآیند لحیم کاری استیل، مقاومت بالای آن در برابر گرما، فشار، حرارت و لرزشات مختلف است. قطعاتی که از طریق این فرآیند تولید می‌شوند مقاومت بالایی دارند.
- اتصالات قوی: در لحیم کاری استیل، اتصالاتی که ایجاد می‌شوند، بسیار محکم و قوی است. این اتصالات می‌توانند در دراز مدت نیز قوی بوده و در برابر ضربه‌های مختلف از یکدیگر جدا نشوند.
- کاهش هزینه: از دیگر مزایای مهم این دسته از فرآیندها هزینه نهایی آن است. در این دسته از فرآیندها لحیم استیل معمولا با استفاده از ابزارهای مختلف به صورت خودکار انجام می‌شود که این موضوع باعث کاهش هزینه‌های جانبی می‌شود.
از معایب مزایا و معایب لحیم کاری استیل نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حساسیت به دما پس از انجام فرآیند لحیم کاری استیل
- خوردگی
- پایداری حرارتی
- پایداری شیمیایی
لحیم کاری نرم و سخت ورق استیل
لحیم کاری فرآیندی است که برای اتصال دو یا چند قطعه فلز با استفاده از یک فلز پرکننده که نقطه ذوب پایین‌تری نسبت به قطعات دارد، به کار می‌رود. دو نوع اصلی لحیم کاری نرم و سخت وجود دارد که عبارتند از:
- لحیم کاری نرم: در این روش از لحیم‌هایی با نقطه ذوب پایین‌تر از ۴۵۰ درجه سانتی گراد استفاده می‌شود. لحیم کاری نرم ورق استیل به طور معمول برای اتصال ورق‌های نازک استیل که ضخامت آن‌ها کمتر از ۱ میلی‌متر است، استفاده می‌شود. این روش به دلیل دمای پایین‌تر مورد نیاز، آسان‌تر و سریع‌تر از لحیم کاری سخت است. با این حال، اتصالات لحیم کاری نرم به اندازه اتصالات لحیم کاری سخت قوی نیستند.
- لحیم کاری سخت: لحیم کاری سخت ورق استیل به طور معمول برای اتصال ورق‌های ضخیم‌تر استیل که ضخامت آن‌ها بیش از ۱ میلی‌متر است، استفاده می‌شود. این روش اتصالات قوی‌تری نسبت به لحیم کاری نرم ایجاد می‌کند، اما به دلیل دمای بالاتر مورد نیاز، دشوارتر و زمان بر است. در این روش از لحیم‌هایی با نقطه ذوب بین ۴۵۰ تا ۹۰۰ درجه سانتی گراد استفاده می‌شود.
روکش کاری ورق استیل
روکش کاری ورق استیل، فرآیندی است که طی آن یک لایه نازک از جنس استیل ضد زنگ، بر روی سطح فلز دیگری مانند فولاد، آلومینیوم یا مس اعمال می‌شود. این کار به منظور افزایش زیبایی، دوام و مقاومت فلز پایه در برابر خوردگی، زنگ زدگی، سایش و خط و خش صورت می‌گیرد. روش‌های مختلفی برای روکش کاری ورق استیل وجود دارد، از جمله:
- پوشش دهی با ورق استیل: در این روش، ورق‌های نازک استیل ضد زنگ به صورت مستقیم بر روی سطح فلز پایه چسبانده می‌شوند. این روش برای سطوح صاف و ساده ایده‌آل است.
- رنگ‌آمیزی: رنگ‌های مخصوصی وجود دارند که حاوی ذرات ریز استیل ضد زنگ هستند. با اعمال این رنگ‌ها بر روی سطح فلز، می‌توان ظاهری شبیه به استیل را ایجاد کرد. این روش برای سطوح پیچیده و خمیده مناسب است.
- لایه نشانی: در این روش، از روش‌های مختلفی مانند PVD، CVD یا الکترولیز برای رسوب دادن لایه‌ای نازک از استیل ضد زنگ بر روی سطح فلز پایه استفاده می‌شود. این روش برای ایجاد روکش‌های بسیار نازک و با کیفیت بالا است.
سخن پایانی
لحیم کاری ورق استیل فرآیندی است که در آن دو قطعه فلز به یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند. اتصال این دو دسته می‌تواند موجب افزایش مقاومت آن‌ها شود. روش لحیم کاری استیل روشی است که با استفاده از فلزهای دیگر از جمله فولاد، مس، آلومینیوم و نیکل انجام می‌شود. هنگام انجام این روش از عینک و دستکش ایمنی برای محافظت از چشمان و دستان خود در برابر جرقه‌ها و فلز داغ استفاده کنید. توجه داشته باشید که باید در فضایی با تهویه مناسب کار نمایید تا از تنفس دود و گازهای مضر ناشی از لحیم کاری در امان باشید.